Jak zaparzyć kawę w chemexie? + FILM
30 sierpnia 2021
W życiu każdego Kawosza prędzej czy później prócz espresso i cappuccino pojawiają się mniej standardowe kawy. Jedną z nich jest chemex, czyli napar przygotowywany w specjalnym naczyniu wyłożonym papierowym filtrem. Skąd wzięła się jego nazwa? Dlaczego jest taki wyjątkowy? Jak przygotowywać w nim kawę? Poniżej dowiesz się wszystkiego.
Co to proszę Pani jest ten szemiks?
Z takim pytaniem i różnym wariantem „chemexa”za kawiarnianym barem spotykałam się często. Zacznijmy od nazwy. W Polsce przyjęło się, że naczynie, o którym mowa najczęściej nazywamy dokładnie tak jak czytamy na jego opakowaniu, bądź z języka angielskiego „kemeks”. Obie wersje są poprawne, ale przecież każdy z nas może sobie tego dzbana nazywać jak chce. Jego historia sięga początków lat 40 XX wieku, kiedy to żyjący w Nowym Jorku, niemiecki chemik – Peter Schlumbohm zaczął projekt naczynia zaparzająco-filtrującego. Inspirując się laboratoryjnymi probówkami, kolbami, szalkami, ich wytrzymałością na działanie wysokich i niskich temperatur, zaprojektował swój wynalazek, wykorzystując znane sobie szkło. Stąd też wzięła się nazwa zaparzacza. Jego produkt szybko zyskał popularność nie tylko w kawiarniach i kuchniach całego świata, ale także wśród miłośników designu. Jest stałym eksponatem w nowojorskim Muzeum Sztuki Nowoczesnej (MoMA). Dlaczego przyrząd stał się taką innowacją i odmienił rynek? Otóż dlatego, że umożliwiał zaparzenie dużej ilości kawy nasyconej kofeiną. To zaspokajało potrzeby amerykańskiej klasy średniej. Zaparzacz często pojawiał się jako cichy bohater filmów, seriali, reklam i plakatów. Z czasem został wyparty przez jeszcze szybszy ekspres przelewowy i dopiero pokręceni pasjonaci kaw speciality przywrócili go do łask. To spowodowało, że nieco zmienił się jego charakter. Aktualnie używa się go, chcąc uzyskać jak najdelikatniejszy, ale też rozbudowany i klarowny charakter naparu z najwyższej jakości ziaren. Dlatego też specjalne filtry do chemexa są tak grube. Ich struktura zatrzymuje drobinki, czyniąc picie kawy prawdziwą celebracją.
Działanie
Pierwotny i najbardziej popularny rozmiar chemexa to taki, który pozwala uzyskać około 6 filiżanek naparu. Naczynie występuje też w pojemnościach 3, 8 i 10 filiżanek. Zaparzanie w nim odbywa się poprzez filtrację (podobnie jak w dripie). Kształt zaparzacza nie jest przypadkowy. Prócz tego, że pięknie wygląda, nachylenie jego ścianek gwarantuje właściwe zaparzanie. Cząsteczki kawy nie przeparzają się, a woda spływa w odpowiednim czasie. Ponadto dolna część chemexa umożliwia swobodne zamieszanie gotowego naparu w celu jego napowietrzenia. Tak jak dekanter do wina, tak bohater tego tekstu pozwala kawie „oddychać”. Jest on zaparzaczem i karafką w jednym. Wspomniane wcześniej filtry zaprojektowane specjalnie na potrzeby użytkowania naczynia idealnie filtrują napar nadając mu lekko wytrawny, łagodny, ale bogaty smak i aromat. Gotowy napój urzeka nie tylko niezwykłymi właściwościami sensorycznymi, ale też niezwykłą przejrzystością i barwą.
Uniwersalny przepis
Znając już szczegóły powstania, popularności i działania chemexa, warto przejść do praktyki. Spokojnie, przeprowadzę Cię kolejno, przez każdy etap zaparzania. Zacznijmy od podstaw, czyli parametrów i tego, co potrzebne do stworzenia idealnego naparu.
Przygotuj:
- kawę – najlepiej jakości speciality, w proporcji 6 g ziarna na 100ml wody, zmieloną na grubość porównywalną z otrębami
- wodę – najlepiej filtrowaną lub butelkowaną o niskiej zawartości minerałów; optymalna temperatura to 92-96 stopni Celsjusza
- filtry – dedykowane chemexowi, papierowe, dowolnego kształtu (kwadratowe lub okrągłe) i koloru (naturalne lub bielone)
Wszystko gotowe? To do dzieła! Ten przepis przygotowany jest na 30 g ziarna i 500 ml wody.
- Umieść filtr w naczyniu, grubszą warstwą w stronę „dzióbka” (dzięki temu nie zapadnie się on we wgłębienie i kawa równo się zaparzy). Przelej go równomiernie gorącą wodą, aby ogrzać naczynie i wypłukać papierowy smak.
- Wsyp kawę do filtra, wyrównaj, aby jej powierzchnia była płaska i zalej wodą wykonując koliste ruchy. Celuj od środka do zewnątrz. Wody powinno być dwukrotnie więcej niż kawy, czyli około 60-70 g. Możesz zamieszać całość łyżeczką, bądź mieszadłem, aby każda drobinka ziarna była zamoczona. Odczekaj 30 sekund.
- Po 30 sekundach kolistymi ruchami wlej kolejną porcję wody do około 200 g.
- Po 10 sekundach wlej kolejną porcję wody do około 350 g.
- Po 10 sekundach wlej kolejną porcję wody do około 430 g. Każde zalanie wykonuj kolistymi ruchami, małym, ale precyzyjnym strumieniem tak, aby drobinki równomiernie się zaparzały.
- Po 10 sekundach dolej wodę do końca, czyli do około 500 g. Ostatni raz zamieszaj zawartość filtra, tak, aby drobinki ziarna “odkleiły” się od ścianek naczynia. Pozwól wodzie swobodnie spłynąć.
- Kiedy zauważysz, że strumień spływającej u dołu filtra kawy zaczął się przerywać, wyciągnij go z jego zawartością z zaparzacza. Całość powinna zamknąć się w czasie około 4 minut.
- Delikatnie zakręć chemexem, aby napowietrzyć napar. Jeśli kawa sięga „pępka”, czyli tej wypustki w chemexowym brzuszku ?, znaczy, że zadanie wykonałaś/wykonałeś perfekcyjnie. Możesz nalewać napar do filiżanki, ulubionego kubka, kieliszka, szklanki, czarki… czego dusza zapragnie i cieszyć się tym pysznym napojem.
Jeśli masz wątpliwości i potrzebujesz kogoś, kto przeprowadzi Cię przez każdy etap – śmiało włącz film, na którym nasza Magda pokazuje każdy krok w zaparzaniu chemexa po kolei. Znajdziesz go tutaj:
Powodzenia i smacznego!
Kalina
Kalina Sytniewska
Trudno o bardziej wyrozumiałą i otwartą osobę. Trudno też o lepsze ciasteczka owsiane, niż te które robi Kalina. ? Na codzień prowadzi internetową sprzedaż. Mistrzyni wielozadaniowości i… porządku. Żaden okruszek nie umknie jej oku. Kocha owocowe i kwasowe czarne kawy, ale szczerze docenia też kakao z mlekiem migdałowym.